مطالعه بهتر، یادگیرى بیشتر
گرچه خواندن، یکى از اجزاى اصلى مطالعه است، اما مطالعه فقط شامل خواندن متون درسى نیست. مطالعه فرآیندى هدفمند است که براى رسیدن به مقصود و منظور معینى تدارک دیده مى شود. مطالعه متون درسى مراحل گوناگونى دارد که با توجه به موضوع و ماده درسى مى تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال مطالعه براى موفقیت در امتحان معادلات و ریاضیات یا مطالعه براى موفقیت در امتحان درس معارف تفاوت دارد. بنابراین نخستین نکته اى که در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد این است که براى هر ماده درسى روش مناسب مطالعه خاص آن درس را به کار ببریم. روش مناسب مطالعه، روشى است که دانشجو یا دانش آموز را قادر سازد به آن سطح یادگیرى که براى موفقیت در ماده درسى لازم است دست یابد. مطالعه خود را براساس انتظارات استاد تنظیم کنید مطالعه شما بهتر است به گونه اى باشد که شما بتوانید در زمان لازم به اهداف از پیش تعیین شده دست یابید.
به طور کلى خواندن شفاهى به تنهایى روش کارآمدى براى مطالعه هدفمند نیست .بکوشید حین مطالعه از یادداشت بردارى، خلاصه نویسى و فهرست نویسى دروس استفاده کنید.
نخست مواد و موضوعاتى را که در کتاب درسى آمده است، به منظور کسب یک اندیشه کلى بررسى کنید. این نگاه کلى بهتر است شامل یادداشت کردن فصول، بخش ها و عناوین هر فصل باشد. دومین گام در مطالعه، خواندن گسترده مطالب هر فصل است. فنون زیادى ممکن است در اینجا به کار آیند که خلاصه نویسى هنگام مطالعه یکى از بهترین راهکارهاى افزایش یادسپارى است.
مزایاى خلاصه نویسى:
براى ایجاد ساختمان ذهنى، بهتر است که رابطه میان تز اصلى، نکات اصلى و جزییات را به صورت یک طرح یا یک شکل مجسم کنید. براى مثال مطالب را مى توان به صورت طرح شاخه اى، هرمى، شعاعى و یا سلولى تهیه کرد. تهیه خلاصه اى از مطالب درسى این امکان را به خواننده مى دهد که به یک نقشه و کلید براى فهم مطالب دست یابد.
خلاصه مرورى بر مطالبى است که خوانده اید. در واقع بیان مجددى است از نکات اصلى به زبان خود شما. یک خلاصه، نه تنها باید شامل نکات اصلى باشد بلکه باید بیان کننده روابط میان نکات اصلى و دلایل مولف در ارتباط دادن این نکات باشد و به طور منطقى نکات اصلى را به تز اصلى ربط دهد.
گام بعدى در مطالعه ارزشیابى از میزان یادگیرى هرگونه مطالعه اى بى فایده است، براى انجام این کار در حالى که مطالعه مى کنید به سوالات نیز پاسخ دهید. در صورتى که توانستید به بیشتر سوالات پاسخ دهید، نیاز به تکرار و تمرین بیشترى دارید.
اگر پاسخ را مى دانید اما قادر نیستید آن را با عبارات منطقى و منظمى بیان کنید از این پس بهتر است مطالب را با تسلط بیشترى یاد بگیرید.
میترا حمزه اى نژاد